วันพุธที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2554

mrGilL - Life Style mrGilL - วิธีนำ Ubuntu join domain เข้ากับ Active Directory ของ Windows Server 2003

วิธีนำ Ubuntu join domain เข้ากับ Active Directory ของ Windows Server 2003

How to join Ubuntu to Active Directory on Windows Server 2003
        สวัสดีครับวันนี้มีวิธีการทำให้ Ubuntu สามารถ join domain เข้ากับ AD(Active Directory) ของ Microsoft Windows Server 2003 มาฝากกันครับ ผมเองเคยได้อ่านกระทู้จากหลายๆ เว็บบอร์ดที่เคยถามว่าจะทำอย่างไรให้ Linux สามารถ join domain เข้ากับ Windows Server 2003 ได้ และเมื่อสองสามที่ผ่านมาผมเองก็เพิ่งได้หัดเล่น windows server 2003 ซึ่งได้ทดลองสร้าง Domain Controller และเพื่อต้องการตอบโจทย์ซึ่งผมเองก็สงสัยมานานก็เลย Search หาวิธีการทำให้ Ubuntu สามารถ join domain เข้ากับ Windows Server 2003 ก็เจอหลายเว็บเลยครับส่วนมากจะเป็นวิธีการ join ผ่าน Samba ซึ่งผมดูวิธีแล้วค่อนข้างยุ่งยาก แต่ก็มีอยู่เว็บนึงครับที่วิธีเขาแสนง่ายมาก ไม่ต้องไปยุ่งกับ Samba ด้วย เรามาดูกันครับว่าเขาทำยังไง
        เว็บที่ผมไปเจอมาเขาแนะนำ Package ตัวนึงครับชื่อว่า likewise-open ซึ่งเราสามารถติดตั้งโดยใช้คำสั่ง
sudo apt-get install likewise-open


ภาพ คำสั่งการติดตั้ง likewise-open
เมื่อติดตั้ง likewise-open เสร็จแล้วก็มาดูรายละเอียดอย่างอื่นที่จำเป็นกับการ join domain กันครับ
ภาพ การกำหนดค่า hostname และ dns บน Ubuntu
Hostname จะต้องมีความยาวไม่เกิน 15 ตัวอักษร
DNS ต้องชี้ไปยังเครื่องที่เป็น dc หรือเครื่อง dns ที่รู้จัก dc ตัวที่เรากำลังจะเข้าไป join (ในที่นี้ผมชี้ไปยังเครื่อง dc)
มาดูในฝั่งของ Windows Server 2003 กันบ้าง ผมสร้าง user ใหม่ขึ้นมาโดยให้ชื่อว่า ubuntu
เมื่อ Ubuntu พร้อม และ User บน Windows Server 2003 พร้อมก็มาทำการ Join Domain กันเลยครับ
คำสั่งที่ใช้ในการ join domain คือ
sudo domainjoin-cli join vmserver.net account
โดยที่ vmserver.net คือโดเมนที่เราต้องการจะ join และ account คือ user ที่เป็น Domain Admin
ภาพ รูปแบบคำสั่งในการ Join Domain
ซึ่ง เมื่อเราใช้คำสั่งตามด้านบนไปแล้ว ระบบจะให้เรากรอก Password ของ account ซึ่งเป็น Domain Admin เมื่อกรอกถูกต้องระบบก็จะแจ้งว่า SUCCESS
เมื่อ join domain เสร็จเรียบร้อยแล้ว ต่อไปเป็นการกำหนดให้ likewise-open ทำงานทุกครั้งที่เปิดเครื่องโดยใช้คำสั่ง
sudo update-rc.d likewise-open defaults
ภาพ คำสั่ง update-rc.d likewise-open defaults
แค่นี้ระบบก็พร้อมใช้งานแล้วครับ
ทดสอบโดยการ Log Out จาก user ปัจจุบัน จากนั้นก็ Login ด้วย user ที่อยู่บนเครื่อง AD ได้เลยครับ ซึ่งรูปแบบในการ Login คือ DOMAIN\username
ภาพ รูปแบบการ Login ผ่าน Domain
ภาพ Path ของ Home Directory หลัง Login สำเร็จ
ภาพ Computer Object ของเครื่อง vmubuntu
ทดลอง reboot เครื่องแล้วลอง login อีกรอบ หาก login สำเร็จก็เป็นอันเสร็จพิธีครับผม
หากต้องการ Disjoin ออกจาก domain ละทำอย่างไร ง่ายๆ ครับก็ใช้รูปแบบเดียวกับการ join เพียงแค่เปลี่ยน option จาก join เป็น leave
sudo domainjoin-cli leave vmserver.net account
หวังว่าบทความนี้คงมีประโยชน์กับผู้อ่านน่ะครับ
ขอบคุณที่สนใจอ่าน
แหล่งข้อมูล :
คลิกเพื่อบันทึก​เข้า​ Social Bookmark Blog :      
หมวดหมู่บันทึก: วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการ Copyright
สร้าง: 01 ตุลาคม 2551 02:32 แก้ไข: 11 พฤศจิกายน 2551 10:18 [ แจ้งไม่เหมาะสม ]
ดอกไม้
Facebook

บันทึกอื่นๆ

ความเห็น

Ico48
แก็ป [IP: 58.10.93.97]
01 ตุลาคม 2551 10:41
#313298
สุดยอดเลย แต่ว่า กำลังหาวิธี ทำอย่างอื่นๆได้ไหมเกี่ยวกับ สิทธิที่ authen มาได้ เช่น disk quota การเข้าถึง internet ผ่าน ad etc
รบกวนเทพกิว ทำ red5 ให้ดูบ้างดิ
Ico48
Dae_da (ความเห็นล่าสุด)
01 ตุลาคม 2551 12:13
#313314
Inw ^^
Ico48
ping [IP: 118.172.130.153]
01 ตุลาคม 2551 22:50
#313606
// เร็วจริงๆนะนี่ หัวไว ..อิอิ
Link มา ให้ แล้ว เผื่อมีคนสนใจครับ
หุหุ
งั้นพี่ช่วยติวภาษาไพธอนในนี้หน่อยได้มิค่ะ
Q-Q
มิงั้นอ่านมิรู้เรื่องแน่ๆเยย
^^
สวัสดีคะ กวางค่ะ อ่านแล้วรู้สึกดีจัง
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.50.71]
16 มีนาคม 2552 11:13
#367547
ผม join แล้วมีปัญหาครับ
มันขึ้น error ตามนี้ครับ
Error: Could not identify short domain name [code 0x00080010]
The domain join appears to have succeeded but did not return the short
(workgroup) name as expected.
ต้องแก้ไขยังไงดีครับ
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
16 มีนาคม 2552 12:18
#367557
Error: Could not identify short domain name [code 0x00080010]
The domain join appears to have succeeded but did not return the short
(workgroup) name as expected.
มันบอกว่าคุณ join domain สำเร็จแล้วครับ
แต่ไม่สามารถกำหนดชื่อสั้นให้กับโดเมนได้ เช่น client1.domain.com
คุณจะไม่สามารถ ping client1 เฉยๆ ได้ต้อง ping ด้วยชื่อเต็ม
วิธี แก้ลองใช้คำสั่ง hostname ใน ubuntu ดูอีกทีครับว่าชื่อเครื่องเดิมมีชื่อว่าอะไร โดยชื่อที่จะ join domain ได้นั้นจะต้องเป็นชื่ออย่างเดียวเช่น client1 โดยจะต้องไม่มีชื่อ domain ต่อท้ายตามรูปตัวอย่างคำสั่ง hostname ด้านบนครับ
หากต้องการแก้ปัญหาต้อง disjoin ออกจากโดเมนก่อนนะครับแล้วค่อเปลี่ยนชื่อเครื่อง
ส่วนวิธีเปลี่ยนชื่อโฮสเนมนั้นต้องแก้สองที่ครับคือที่
/etc/hosts กับ /etc/hostname
ไฟล์ /etc/hosts
ืnano /etc/hosts
แก้จาก
127.0.0.1 oldhostname
เป็น
127.0.0.1 newhostname

ไฟล์ /etc/hostname
nano /etc/hostname แล้วเปลี่ยนชื่อด้านในได้เลยครับ เช่น
oldhostname
เป็น
newhostname
จากนั้นให้ reboot หนึ่งรอบครับ
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.50.218]
19 มีนาคม 2552 12:06
#368153
ขอบคุณมากครับ
แต่มีปัญหาใหม่อีกแล้ว
ผม disjoin ไม่ได้ครับ.. มันขึ้นว่า
Error: Unable to determine user domain [code 0x00000057]
The domain that 'domain.com' belongs to could not be automatically
determined. Please pass the user name in user@domain.com syntax.
และถามอีกอย่างครับ ตรงที่แก้ oldhostname เป็น newhostname
"oldhostname" คือ "hostname(ของผม).domain.com ใช่รึป่าวครับ แต่มันมี local ต่อท้ายด้วย
"newhostname" คือ "hostname(ของผม)" โดยไม่มี domain.com ต่อท้ายใช่ป่าวครับ
ขอบคุณล่วงหน้าครับ
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
19 มีนาคม 2552 12:31
#368157
ถ้า disjoin ไม่ได้ก็ไม่เป็นไรครับให้ไปลบเครื่องนั้นที่เครื่อง AD ออกได้เลย
ส่วน คำถามที่สองเรื่อง newhostname คุณเข้าใจถูกแล้วครับ จะต้องเป็นชื่อ hostname อย่างเดียวโดยไม่ต้องบอกโดเมนเพราะ AD จะเติม domain ต่อชื่อเครื่องคุณให้เอง
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.50.218]
19 มีนาคม 2552 13:13
#368169
ขอบคุณมากครับ
อิอิ มีเรื่องรบกวนอีกแล้ว (อย่าเพิ่งรำคาญก่อนนะครับ)
พอผม nano /etc/hosts แล้วมีข้อความขึ้นว่า
127.0.0.1 hostname(ของผม).mydomain.com hostname(ของผม) localhost
127.0.1.1 hostname(ของผม).mydomain.com hostname(ของผม)
# The following lines are desirable for IPv6 capable hosts
::1 ip6-localhost ip6-loopback
fe00::0 ip6-localnet
ff00::0 ip6-mcastprefix
ff02::1 ip6-allnodes
ff02::2 ip6-allrouters
ff02::3 ip6-allhosts
แล้วนี้ผมต้องแก้ตรงบรรทัดที่สองใช่ป่าวครับ
ส่วนใน nano /etc/hostname มันขึ้นแค่ hostname(ของผม) อย่างเดียวไม่มีอย่างอื่นเลย
แล้วอย่างนี้ต้องแก้ไงครับ
ขอบคุณล่วงหน้าครับ
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
19 มีนาคม 2552 17:56
#368192
ใน /etc/hosts ลบบรรทัดที่สองออกก็ได้ครับ ให้เหลือเฉพาะบรรทัดแรก มีค่าเท่ากัน
ส่วนใน /etc/hostname มันมีบรรทัดเดียวครับให้ใส่ชื่อ hostname(ของคุณ) ของเราลงไปเลย
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.45.87]
20 มีนาคม 2552 17:09
#368356
อีกแล้วครับท่าน mrGill
พอ joindomain ก็ขึ้นแบบนี้ครับ
Error: Module not configured [code 0x00080042]
Even though the configuration of 'hostname' was executed, the configuration is
not complete. Please contact Likewise support.
งั้นเอาเป็นว่าผมบอกรายละเอียดของผมเลยละกัน
AD : niyom_domain.net
hostname : maintenance
Server : Windows Server 2003 R2
ผมลองเข้าไปแก้ใน /etc/hosts เป็นตามข้างล่าง
127.0.0.1 maintenance maintenance localhost
# The following lines are desirable for IPv6 capable hosts
::1 ip6-localhost ip6-loopback
fe00::0 ip6-localnet
ff00::0 ip6-mcastprefix
ff02::1 ip6-allnodes
ff02::2 ip6-allrouters
ff02::3 ip6-allhosts
แล้วพอลอง join ก็ขึ้นข้อความตามข้างบนสุด
รบกวนด้วยนะครับ...ไม่รู้ว่าผิดพลาดตรงไหนรึป่าว
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
20 มีนาคม 2552 18:30
#368362
มีปัญหาเกี่ยวกับ hostname อะครับ
ลองใช้คำสั่ง hostname มาให้ดูหน่อยสิครับ
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.47.123]
23 มีนาคม 2552 08:28
#368664
เป็นอย่างนี้ครับ
root@maintenance:~# hostname
maintenance
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
23 มีนาคม 2552 08:46
#368666
sudo domainjoin-cli join niyom_domain.net DomainAdminAcc
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.47.123]
23 มีนาคม 2552 08:56
#368668
พอ join ก็ขึ้นเหมือนเดิมครับ.. ตามนี้
root@maintenance:~# sudo domainjoin-cli join radon_domain.net sahaphol
Joining to AD Domain: radon_domain.net
With Computer DNS Name: maintenance.radon_domain.net
sahaphol@RADON_DOMAIN.NET's password:
Error: Module not configured [code 0x00080042]
Even though the configuration of 'hostname' was executed, the configuration is
not complete. Please contact Likewise support.
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
23 มีนาคม 2552 09:03
#368669
ใน ad มีชื่อเครื่อง maintenance ค้างอยู่หรือเปล่าครับลองตรวจสอบอีกที
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.47.123]
23 มีนาคม 2552 09:09
#368670
มีครับ...
Ico48
มือใหม่ ubuntu [IP: 124.121.46.126]
24 มีนาคม 2552 08:47
#368799
ผมก็ลองลบออกจาก server 2003 แล้วนะครับ
แล้วก็ลอง join ใหม่อีกครั้งวันนี้...สรุปก็ยังไม่ได้
ยังขึ้นข้อความเหมือนเดิมเลย
root@maintenance:~# hostname
maintenance
root@maintenance:~# sudo domainjoin-cli join radon_domain.net sahaphol
Joining to AD Domain: radon_domain.net
With Computer DNS Name: maintenance.radon_domain.net
sahaphol@RADON_DOMAIN.NET's password:
Error: Module not configured [code 0x00080042]
Even though the configuration of 'hostname' was executed, the configuration is
not complete. Please contact Likewise support.
รบกวนด้วยนะครับ
ขอบคุณล่วงหน้าครับผม
Ico48
ubuntu [IP: 58.136.30.73]
21 กรกฎาคม 2552 11:18
#412097
ลงติดตั้งแล้วเกิด error ดังต.ย. ด้านล่างรบกวนผู้รู้ช่วยด้วยครับ
Checking setup environment...
Install started
Selecting previously deselected package likewise-domainjoin-gui.
(Reading database ... 101998 files and directories currently installed.)
Unpacking likewise-domainjoin-gui (from .../likewise-domainjoin-gui_5.1.0-1_i386.deb) ...
dpkg: dependency problems prevent configuration of likewise-domainjoin-gui:
likewise-domainjoin-gui depends on likewise-domainjoin; however:
Package likewise-domainjoin is not installed.
dpkg: error processing likewise-domainjoin-gui (--install):
dependency problems - leaving unconfigured
Errors were encountered while processing:
likewise-domainjoin-gui
ERROR: Failed to install packages
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
21 กรกฎาคม 2552 18:23
#412275
ผมเองยังไม่เคยติดตั้ง likewise-domainjoin-gui เหมือนกันครับ
แต่เท่าที่ดู error มันบอกว่ายังไม่ได้ติดตั้งตัว likewise-domainjoin
Package likewise-domainjoin is not installed.
ลองติดตั้งตัวนี้ก่อนจะติดตั้งตัว gui ดูนะครับ
Ico48
wittaya [IP: 58.147.64.73]
28 กันยายน 2552 12:17
#453213
sudo domainjoin join dfg.co.th administrator
ผมลอง join domain แล้ว ถึงตอนให้ใส่ password
แต่ใส่ password ของ admin ad แล้วไม่ผ่านครับ ขึ้นว่า
Sorry, try again
รบกวนช่วยชี้แนะหน่อยครับ
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
28 กันยายน 2552 12:43
#453221
แปลกใจจัง ใช้ administrator แล้วก็ยังไม่ได้
ลอง recheck password อีกทีครับ
ไม่ก็ลองไป reset password ที่ ad ดู
หรือไม่ก็ลองสร้าง user ขึ้นมาอีกตัวใช้สำหรับเป็น ad control เลย
Ico48
jumbo [IP: 113.53.190.93]
12 มีนาคม 2553 20:48
#523909
ผมติดตั้ง likewise-open แล้วแต่พอใช้ command domainjoin-cil แล้วมานขึ้นว่า
command not found ละครับ ต้องทำไงครับ งง จริงครับ ติดตั้ง likewise-open-gui ก็joinไม่ได้อะครับ
มานขึ้น erorr DCอะครับ
รบกวนทีครับ ถึงตอนใส่ password แล้วครับ แล้วมาเจอแบบนี้ครับ
ลองหลายแบบแล้วก็ยังเป็นแบบนี้อยู่
[2010/07/05 10:42:04, 0] utils/net_ads.c:ads_startup_int(493)
ads_connect: No logon servers
Failed to contact DC when trying to synchronize local system clock!
None of the domain controllers listed in DNS could be contacted, or there are no DCs listed in DNS.
Error: Unable to join domain [code 0x0008000e]
Creating the computer account in Active Directory failed. Common causes are a
bad administrator password, a bad OU name, or an existing computer account but
not modificiation permissions.
Ico48
mrGilL (ความเห็นล่าสุด)
05 กรกฎาคม 2553 13:22
#561452
เท่าที่ดูจาก None of the domain controllers listed in DNS could be contacted, or there are no DCs listed in DNS.
ดูเหมือนว่า dns มันจะไม่รู้จัก Active directory นะครับ
Ico48
hardxman [IP: 180.183.9.96]
01 กุมภาพันธ์ 2554 15:25
#660625
เพิ่มเติมให้นะครับ
พอดีได้ทดสอบ กับ Ubuntu 10.10 ประกฏว่าจะต้องใช้ กับ likewise เวอร์ชั่น 6 นะครับ
แล้วแก้ไข ไฟล์ /etc/nsswitch.conf เพิ่มเติม
บันทัด hosts:   hosts dns (ที่เหลือตามเดิม)
แล้วตามด้วย
/opt/likewise/bin/lwsm restart lwio
ประมาณนี้ครับ

ช่วย ๆ กัน ไอ้น้อง
ขอบคุณที่มาข้อมูล
mrGilL - Life Style mrGilL - วิธีนำ Ubuntu join domain เข้ากับ Active Directory ของ Windows Server 2003

วันพุธที่ 9 มีนาคม พ.ศ. 2554

พระราชประวัติ สมเด็จพระนารายณ์มหาราช

Seal of Ayutthaya (King Narai).png

พระราชประวัติ สมเด็จพระนารายณ์มหาราช

สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นพระราชโอรสในพระเจ้าปราสาททอง และพระราชเทวี สิริกัลยาณี ซึ่งเป็นพระราชธิดาในสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม เสด็จพระบรมราชสมภพ เมื่อวันจันทร์ เดือนยี่ ปีวอก พ.ศ. 2175 และทรงมีพระนมอยู่พระองค์หนึ่ง คือ เจ้าแม่วัดดุสิต ทรงเป็นพระอนุชาในสมเด็จเจ้าฟ้าไชยและยังทรงมีพระอนุชาอีกได้แก่
นอกจากนี้ พระองค์ยังทรงมีพระขนิษฐาร่วมพระราชชนนีองค์หนึ่ง คือ สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าศรีสุวรรณ กรมหลวงโยธาทิพ
ในพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาเล่าว่าเมื่อแรกเสด็จพระบรมราชสมภพนั้น พระญาติเห็นพระโอรสมีสี่กร พระราชบิดาจึงโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่า "พระนารายณ์ราชกุมาร" ส่วนในคำให้การชาวกรุงเก่าและคำให้การขุนหลวงหาวัด เล่าว่าเมื่อเพลิงไหม้พระที่นั่งมังคลาภิเษก พระโอรสเสด็จไปช่วยดับเพลิง ผู้คนเห็นเป็นสี่กร จึงพากันขนานพระนามว่า พระนารายณ์
พระราชประวัติของสมเด็จพระนารายณ์นั้นเกี่ยวกับเรื่องปาฏิหารย์อยู่มาก แสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของพราหมณ์ เมื่อเทียบกับกษัตริย์องค์ก่อนๆ ด้วยเหตุนี้เองพระราชประวัติของพระองค์จึงกล่าวถึงปาฏิหารย์มหัศจรรย์ตาม ลำดับ คือ
  • เมื่อพระนารายณ์ทรงมีพระชนม์ได้ 5 พรรษา ขณะเล่นน้ำ พระองค์ทรงถูกอสนีบาต พวกพี่เลี้ยง นางนม สลบหมดสิ้น แต่พระองค์ไม่เป็นไรแม้แต่น้อย
  • เมื่อพระนารายณ์ทรงมีพระชนม์ได้ 9 พรรษา พระองค์ทรงถูกอสนีบาตที่พระราชวังบางปะอิน แต่พระองค์ก็ปลอดภัยดี
สมเด็จพระนารายณ์ทรงรับการศึกษาจากพระโหราธิบดี ซึ่งเป็นข้าราชการระดับสูงในพระราชวัง และพระอาจารย์พรหม พระพิมลธรรม รวมทั้งสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และพระสงฆ์ที่มีสมณศักดิ์ระดับสูงในพระนคร

ครองราชย์สมบัติ

สมเด็จพระนารายณ์มีส่วนสำคัญในการขึ้นครองราชย์ของสมเด็จพระศรีสุธรรมราชา โดยพระองค์ได้ร่วมมือกับสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาในการชิงราชสมบัติจากสมเด็จเจ้าฟ้าไชย ซึ่งเป็นพระเชษฐาของพระองค์ โดยหลังจากที่พระองค์ช่วยสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาขึ้นครองราชสมบัติได้แล้ว นั้น สมเด็จพระศรีสุธรรมราชาทรงแต่งตั้งให้พระองค์ดำรงตำแหน่งพระมหาอุปราชและให้เสด็จไปประทับที่พระราชวังบวรสถานมงคล หลังจากสมเด็จพระศรีสุธรรมราชาขึ้นครองราชสมบัติได้ 2 เดือนเศษ พระองค์ทรงชิงราชสมบัติจากสมเด็จพระศรีสุธรรมราชา
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เมื่อเวลาสองนาฬิกา วันพฤหัสบดี แรม 2 ค่ำ เดือน 12 จุลศักราช 1018 ปีวอก (ตรงกับวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2199) มีพระนามจารึกในพระสุพรรณบัฏว่า สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 3 เป็นพระมหากษัตริย์ลำดับที่ 27 แห่งกรุงศรีอยุธยา ขณะทรงมีพระชนมายุ 25 พรรษา
หลังจากประทับในกรุงศรีอยุธยาได้ 10 ปี พระองค์จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมืองลพบุรีขึ้นเป็นราชธานีแห่งที่ 2 เมื่อปี พ.ศ. 2209 และเสด็จไปประทับที่ลพบุรีทุกๆ ปี ครั้งละเป็นเวลานานหลายเดือน

การเสด็จสวรรคต

พระองค์เสด็จสวรรคตเมื่อ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2231พระที่นั่งสุทธาสวรรย์ พระนารายณ์ราชนิเวศน์ จังหวัดลพบุรี รวมครองราชสมบัติเป็นเวลา 32 ปี มีพระชนมายุ 56 พรรษา
พระราชานุสาวรีย์ องค์สมเด็จพระนารายณ์มหาราช

พระนามเต็ม

ตามหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา "สมเด็จพระบรมราชาธิราช ธิบดีศรีสรรเพชญ บรมมหาจักรพรรดิศวรราชาธิราชราเมศวร ธรรมธราธิบดี ศรีสฤฎิรักษสังหารจักรวาฬาธิเบนทร์ สุริเยนทราธิบดีดินทร หริหรินทรธาดาธิบดี ศรีวิบุลยคุณอกนิฐ จิตรรุจีตรีภูวนาทิตย์ ฤทธิพรหมเทพาดิเทพบดินทร์ ภูมินทราธิราช รัตนากาศมนุวงศ์องค์เอกาทศรสรุทร์ วิสุทธยโศดม บรมอาชวาธยาศรัย สมุทัยตโรมนต์ อนนตคุณวิบุลยสุนทรบวรธรรมมิกราชเดโชไชย ไตรโลกนาถบดินทร์ วรินทราธิราชชาติพิชิต ทิศพลญาณสมันตมหันตวิปผาราฤทธิวิไชย ไอศวรรยาธิบัติขัตติยวงศ์ องค์ปรมาธิบดีตรีภูวนาธิเบศร โลกเชษฐวิสุทธ มกุฎรัตนโมฬี ศรีปทุมสุริยวงศ์ องค์สรรเพชญ์พุทธางกูร บรมบพิตร"

พระราชโอรส-ธิดา

สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ทรงมีพระราชโอรส และธิดา ได้แก่
ในพระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา กล่าวว่า พระองค์มีพระราชโอรสหนึ่งพระองค์พระนามว่า เจ้าฟ้าน้อย เมื่อโสกันต์แล้วพระราชทานนามว่า เจ้าฟ้าอไภยทศ แต่ในจดหมายเหตุและคำให้การขุนหลวงหาวัดกล่าวต้องกันว่า สมเด็จพระนารายณ์มหาราชไม่มีพระราชโอรส โดยเจ้าฟ้าอไภยทศพระองค์นี้เป็นพระราชอนุชาของพระองค์ นอกจากนี้ พระองค์ยังมีพระโอรสบุญธรรม คือ พระปีย์ หรือบางแห่งเรียก พระปิยะ
ภาพสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จออก โปรดเกล้าฯ ให้คณะราชทูตจากฝรั่งเศสเข้าเฝ้า

พระราชกรณียกิจ

สมเด็จพระนารายณ์มหาราชทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงพระปรีชาสามารถอย่าง ยิ่ง ทรงสร้างความรุ่งเรือง และความยิ่งใหญ่ให้แก่กรุงศรีอยุธยาเป็นอย่างมาก โดยทรงยกทัพไปตีเมืองเชียงใหม่ และหัวเมืองพม่าอีกหลายเมืองได้แก่ เมืองจิตตะกอง สิเรียม ย่างกุ้ง แปร ตองอู หงสาวดี และมีกำลังสำคัญที่ทำให้สมเด็จพระนารายณ์นั้นสามารถยึดหัวเมืองของพม่าได้คือ เจ้าพระยาโกษาธิบดี (เหล็ก)

การต่างประเทศ 

ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในสมัยสมเด็จพระนารายณ์รุ่งเรืองขึ้นมาอีก ครั้ง โดยมีการติดต่อทั้งด้านการค้าและการทูตกับประเทศต่างๆ เช่น จีน ญี่ปุ่น อิหร่าน อังกฤษ และฮอลันดา มีชาวต่างชาติเข้ามาในพระราชอาณาจักรเป็นจำนวนมาก ในจำนวนนี้รวมถึงเจ้าพระยาวิชาเยนทร์ ชาวกรีกที่รับราชการตำแหน่งสูงถึงที่ สมุหนายกขณะ เดียวกันยังโปรดเกล้าฯ ให้แต่งคณะทูตไปเจริญสัมพันธไมตรีกับราชสำนักฝรั่งเศส ในรัชสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ถึง 4 ครั้งด้วยกัน ผู้ที่เขียนเกี่ยวกับกรุงศรีอยุธยา และสยามมากที่สุดในสมัยนี้ก็คือ มองซิเออร์ เดอ ลาลูแบร์
สมเด็จพระนารายณ์มหาราชเป็นพระมหากษัตริย์ผู้เป็นที่เลื่องลือพระ เกียรติยศในพระราโชบายทางคบค้าสมาคมกับชาวต่างประเทศ รักษาเอกราชของชาติให้พ้นจากการเบียดเบียนของชาวต่างชาติและรับผลประโยชน์ ทั้งทางวิทยาการและเศรษฐกิจที่ชนต่างชาตินำเข้ามา นอกจากนี้ ยังได้ทรงอุปถัมภ์บำรุงกวีและงานด้านวรรณคดีอันเป็นศิลปะที่รุ่งเรืองที่สุด ในยุคนั้น เมื่อสมเด็จพระนารายณ์เสด็จเถลิงถวัยราชสมบัติ ณ ราชอาณาจักรศรีอยูธยาแล้ว ปัญหากิจการบ้านเมืองในรัชสมัยของพระองค์เป็นไปในทางเกี่ยวข้องกับชาวต่าง ประเทศเป็นส่วนใหญ่ ด้วยในขณะนั้น มีชาวต่างประเทศเข้ามาค้าขาย และอยู่ในราชอาณาจักรไทยมากว่าที่เคยเป็นมาในกาลก่อน ที่สำคัญมาก คือ ชาวยุโรปซึ่งเป็นชาติใหญ่มีกำลังทรัพย์ กำลังอาวุธ และผู้คน ตลอดจน มีความเจริญรุ่งเรืองทางวิทยาการต่าง ๆ เหนือกว่าชาวเอเซียมาก และชาวยุโรปเหล่านี้กำลังอยู่ในสมัยขยายการค้า ลัทธิคริสต์ศาสนา และอำนาจทางการเมืองของพวกตนมาสู่ดินแดนตะวันออก
ในรัชสมัยของพระองค์นั้น ชาวฮอลันดาได้ กีดกันการเดินเรือค้าขายของไทย ครั้งหนึ่งถึงกับส่งเรือรบมาปิดปากแม่น้ำเจ้าพระยา ขู่จะระดมยิงไทย จนไทยต้องผ่อนผันยอมทำสัญญายกประโยชน์การค้าให้ตามที่ต้องการ แต่เพื่อป้องกันมิให้ฮอลันดาข่มเหงไทยอีก สมเด็จพระนารายณ์จึงทรงสร้างเมืองลพบุรีไว้เป็นเมืองหลวงสำรอง อยู่เหนือขึ้นไปจากกรุงศรีอยุธยา และเตรียม สร้างป้อมปราการไว้คอยต่อต้านข้าศึก เป็นเหตุให้บาทหลวงฝรั่งเศสที่มีความรู้ทางการช่าง และต้องการเผยแผ่คริสต์ศาสนา นิกายโรมันคาทอลิก ได้เข้ามาอาสาสมัครรับใช้ราชการจัดกิจการเหล่านี้ ข้าราชการฝรั่งที่ทำราชการมีความดีความชอบในการปรับปรุงขยายการค้าของไทยขณะ นั้นคือ เจ้าพระยาวิชเยนทร์ ซึ่งกำลังมีข้อขุ่นเคืองใจกับบริษัทการค้าของอังกฤษที่เคยคบหาสมาคมกันมา ก่อน เจ้าพระยาวิชเยนทร์ จึงดำเนินการเป็นคนกลาง สนับสนุนทางไมตรีระหว่างสมเด็จพระนารายณ์กับทางราชการฝรั่งเศส ซึ่งเป็นรัชสมัยของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งราชวงศ์บูร์บงฝ่าย สมเด็จพระนารายณ์กำลังมีพระทัยระแวงเกรงฮอลันดายกมาย่ำยี และได้ทรงทราบถึงพระเดชานุภาพของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ในยุโรปมาแล้ว จึงเต็มพระทัยเจริญทางพระราชไมตรีกับพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ไว้ เพื่อให้ฮอลันดาเกรงขาม ด้วยเหตุนี้ในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์ จึงได้มีการส่งทูตฝรั่งเศสไปสู่พระราชสำนักฝรั่งเศส และต้อนรับคณะทูตฝรั่งเศสอย่างเป็นงานใหญ่ถึงสองคราว แต่การคบหาสมาคมกับชาติมหาอำนาจคือฝรั่งเศสในยุคนั้น ก็มิใช่ว่าจะปลอดภัยนัก ด้วยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 มีพระราโชบายที่จะให้สมเด็จพระนารายณ์ และประชาชนชาวไทยรับนับถือคริสต์ศาสนา ซึ่งบาทหลวงฝรั่งเศสนำมาเผยแผ่ โดยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ทรงส่งพระราชสาสน์มาทูลเชิญสมเด็จพระนารายณ์เข้ารับ นับถือคริสต์ศาสนาพร้อมทั้งเตรียมบาทหลวงมาไว้คอยถวายศีลด้วย แต่สมเด็จพระนารายณ์ได้ทรงใช้พระปรีชาญาณตอบปฏิเสธอย่างทะนุถนอมไมตรี ทรงขอบพระทัยพระเจ้าหลุยส์ที่มีพระทัยรักใคร่พระองค์ถึงแสดงพระปรารถนาจะให้ ร่วมศาสนาด้วย แต่เนื่องด้วยพระองค์ยังไม่เกิดศรัทธาในพระทัย ซึ่งก็อาจเป็นเพราะพระเป็นเจ้าประสงค์ที่จะให้นับถือศาสนาคนละแบบคนละวิธี เช่นเดียวกับที่ทรงสร้างมนุษย์ให้ผิดแผกเชื้อชาติเผ่าพันธุ์ หรือทรงสร้างสัตว์ให้มีหลายชนิดหลายประเภทก็ได้ หากพระเป็นเจ้ามี พระประสงค์จะให้พระองค์ท่านเข้ารับนับถือศาสนาตามแบบตามลัทธิที่พระเจ้า หลุยส์ทรงนับถือแล้ว พระองค์ก็คงเกิดศรัทธาขึ้นในพระทัย และเมื่อนั้นแหละ พระองค์ท่านก็ไม่รังเกียจที่จะทำพิธีรับศีลร่วมศาสนาเดียวกัน
นอกจากนี้พระองค์ยังทรงรับเอาวิทยาการสมัยใหม่มาใช้ เช่น กล้องดูดาว และยุทโธปกรณ์บางประการ รวมทั้งยังมีการรับเทคโนโลยีการสร้างน้ำพุ จากชาวยุโรป และวางระบบท่อประปาภายในพระราชวังอีกด้วย

วรรณกรรม

เข้าไปดูบทความเฉพาะของเรื่องนี้ วรรณกรรมในสมัยสมเด็จพระนารายณ์
สมเด็จพระนารายณ์มิใช่เพียงทรงพระปรีชาสามารถทางด้านการทูตเท่านั้น หากทรงเป็นกวีและทรงอุปถัมภ์กวีในยุคของพระองค์อย่างมากมาย กวีลือนามแห่งรัชสมัยของพระองค์ก็ได้แก่ พระโหราธิบดี หรือพระมหาราชครู ผู้ประพันธ์หนังสือจินดามณี ซึ่งเป็นตำราเรียนภาษาไทยเล่มแรก และตอนหนึ่งของเรื่องสมุทรโฆษคำฉันท์ (อีกตอนหนึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระนารายณ์) กวีอีกผู้หนึ่งคือ ศรีปราชญ์ ผู้เป็นปฏิภาณกวี เป็นบุตรของพระโหราธิบดี งานชิ้นสำคัญของศรีปราชญ์ คือ หนังสือกำศรวลศรีปราชญ์ และอนุรุทรคำฉันท์ด้วยพระปรีชาสามารถดังได้บรรยายมาแล้ว สมเด็จพระนารายณ์จึงได้รับการถวายพระเกียรติเป็น มหาราช พระองค์หนึ่ง
ชาวสยามวาดโดยทูตชาวฝรั่งเศส ลาลูแบร์
วรรณกรรมที่ปรากฏหลักฐานว่าแต่งขึ้นในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์ เช่น
  • สมุทรโฆษคำฉันท์ ส่วนตอนต้นเชื่อกันว่าพระมหาราชครูเป็นผู้แต่งแต่ถึงแก่อนิจกรรมเสียก่อน สมเด็จพระนารายณ์จึงพระราชนิพนธ์ต่อ โดยเริ่มที่ตอน พิศพระกุฎีอาศรมสถานตระกาลกล ไปจนถึง ตนกูตายก็จะตายผู้เดียวใครจะแลดู โอ้แก้วกับตนกู ฤเห็น
  • คำฉันท์กล่อมช้าง (ของเก่า) เป็นผลงานของขุนเทพกวี สันนิษฐานว่าแต่งในคราวสมโภชขึ้นระวางเจ้าพระยาบรมคเชนทรฉัททันต์ เมื่อ พ.ศ. 2203 เป็นต้น
ทั้งยังส่งเสริมงานงานกวี ทำให้มีหนังสื่อเรื่องสำคัญๆ ในรัชสมัยนี้เป็นจำนวนไม่น้อย เช่น โคลงเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ของหลวงศรีมโหสถ หนังสือจินดามณีของพระโหราธิบดี (จัดเป็นตำราเรียนเล่มแรกของประเทศไทย) และอนิรุทธคำฉันท์ เป็นต้น

งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช

งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จัดขึ้นครั้งแรกระหว่างวันที่ 17 - 18 กุมภาพันธ์ 2524 ณ พระนารายณ์ราชนิเวศน์ อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี เกิดขึ้นจากแนวคิดของชมรมอนุรักษ์โบราณวัตถุสถานและสิ่งแวดล้อมจังหวัดลพบุรี กับนายเชาวน์วัศ สุดลาภา ผู้ว่าราชการจังหวัดลพบุรีใน ขณะนั้นเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระนารายณ์มหาราชที่ทรงสร้างเมืองลพบุรี ให้เจริญรุ่งเรือง อีกประการหนึ่งคือต้องการพัฒนาจังหวัดลพบุรีให้เป็นเมืองท่องเที่ยว การจัดงานครั้งแรกตั้งชื่องานว่า "นารายณ์รำลึก" ต่อมาเปลี่ยนเป็นชื่อ "งานแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์" ซึ่งเป็นชื่อที่นายเชาวน์วัศ สุดลาภา เป็นผู้ซึ่งก่อตั้งชื่อของงานนี้ขึ้น
งานประเพณีที่ยิ่งใหญ่ของลพบุรีถูกถ่ายทอดการจัดงานโดยมีการตั้งคณะ กรรมการกว่า 20 คณะ รูปแบบของงานมีทั้งภาคกลางวันและกลางคืนมีการจำลองเหตุการณ์ในครั้งประวัติ ศาสตร์ มีขบวนแห่ของชาติต่างๆที่เข้ามาเจริญพระราชไมตรีและเข้ามาพึ่งพระบรม โพธิสมภาร มีการแต่งโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอนและคำประพันธ์ต่างๆ มีร้านจำหน่ายและสาธิตสินค้า ตลอดจนขนมหวานในสมัยนั้น มีการจุดประทีปโคมไฟให้เหมือนราตรีแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราชในอดีตมี การประกวดการแต่งกายสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช รวมทั้ง ส่งเสริมให้ชาวลพบุรีแต่งกายไทยทั้งเมืองซึ่งมีผู้ให้ความสนใจและร่วมงาน ทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศมากมาย

ชื่อสถานที่อันเนื่องด้วยพระนามาภิไธย

พระราชตระกูล

พระตระกูลในสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (โดยสมมติฐาน)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
ไม่ปรากฏพระนาม
สืบเชื้อสายจากราชวงศ์พระร่วง
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
ไม่ปรากฏพระนาม
ราชนิกูลในราชวงศ์สุพรรณภูมิ
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระเอกาทศรถ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ
 
 
 
 
 
 

 
พระวิสุทธิกษัตริย์
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระศรีสุริโยทัย
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 













 
ไม่ปรากฏพระนาม
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 













 
สมเด็จพระนารายณ์มหาราช
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระเอกาทศรถ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
พระวิสุทธิกษัตริย์
 
 
 
 
 
 

 
สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 





 
พระสนมไม่ปรากฏพระนาม
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 





 
พระราชเทวี สิริกัลยาณี
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 













 
ไม่ปรากฏพระนาม
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 










 

อ้างอิง